Poznaj urokliwy duński styl i kulturę

Dania to najstarszy kraj europejski, który jest monarchią z zachowaną ciągłością władzy. Od 935 roku na jej czele stoi rodzina królewska. Obecnie funkcję głowy państwa sprawuje Małgorzata II. Urząd ten jest głównie reprezentacyjny, ponieważ właściwą władzę ustawodawczą pełni parlament duński. Co roku królewska para wybiera się na sommertogt – letni rejs królewskim statkiem Dannebrog, który zawija do różnych portów, aby przywitać się z lokalną społecznością.

Duńczycy posługują się językiem duńskim, ponieważ jest to ich język urzędowy. Można się z nimi porozumieć również po szwedzku lub angielsku. Na Grenlandii używa się języka grenlandzkiego, a na Wyspach Owczych – farerskiego.

Klimat Danii można określić jako umiarkowany ciepły. Zimy są krótkie i chłodne, lata za wilgotne, co jest związane z bliskością morza. W lipcu średnia temperatura wynosi ok 17ํ°C. Rzadko można tam doświadczyć śniegu. Pogoda w Danii bywa zmienna, jednak duńczycy uważają, że nie ma złej pogody, jest tylko nieodpowiednio dobrane ubranie.

Dania osiąga najwyższy wskaźnik wolności w Unii Europejskiej. Jest doskonałym miejscem dla przedsiębiorców, dzięki czemu przyciąga inwestorów z całego świata.

Duńczyków uważa się za jeden z najszczęśliwszych narodów na świecie. Są to ludzie radośni, pozytywnie nastawieni, ciekawi świata, a także aktywni. Duńską atmosferę oraz stosowaną na co dzień filozofię życia najlepiej wyraża słowo “hygge”. Oznacza ono stan szczęśliwości, zadowolenia, ciepła, a także życia w zgodzie ze sobą i z otoczeniem. Słowo Hygge pochodzi od duńskiego przymiotnika “hyggelig”, który określa wszystko, co miłe, przyjemne i wygodne. Hygge to coś, co poprawia nastrój. Słowem tym określane są również miejsca, w których można się poczuć bezpiecznie i swobodnie, w których można wypocząć. Hygge to również nastrój przy dobrym lokalnym posiłku przy świecach i winie.

Atmosferę hygge tworzą przede wszystkim ludzie, wzajemność, spokój, dzielenie się i cieszenie smacznym posiłkiem, a także czerpanie radości z przebywania razem. Korzystanie z telefonów w tym czasie nie jest dobrze widziane. Duńczycy są bardzo rodzinni. Uwielbiają spędzać czas z rodziną i z przyjaciółmi.

Atmosferę Hygge podkreśla również blask świec. Mówi się, że duńczycy zużywają najwięcej świec na świecie. Hygge oznacza to wszystko, co przynosi radość oraz spokój ducha. Filozofia hygge pozwala cieszyć się z małych rzeczy.

Duńczycy bardzo cenią sobie zachowanie równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym, dlatego pracują tylko 33 godziny w tygodniu.

Kopenhaga

W rankingach miast dotyczących jakości życia Kopenhaga plasuje się w czołówce. Jest tam dużo zielonych otwartych przestrzeni, gdzie przy dobrej pogodzie można spędzać czas, ciesząc się słońcem. Duńczycy korzystają z każdej chwili, kiedy jest ładna pogoda. W słoneczne dni mieszkańcy Kopenhagi chętnie spędzają czas w Ørstedsparken albo na portowym wybrzeżu, gdzie siadają na trawie i spożywają przyniesione ze sobą przekąski. Piknik na świeżym powietrzu jest tam czymś zupełnie normalnym. Dozwolone jest również grillowanie. Nie ma tam żadnych zakazów. Nawet w Ogrodach Królewskich – Kongens Have – można chodzić po trawie. Duńczycy dbają o to, aby po sobie posprzątać.

W letnie słoneczne dni mieszkańcy Kopenhagi chętnie opalają się na cmentarzu Assistens. Rodziny udają się tam z dziećmi na piknik. Nikogo nie dziwią osoby spacerujące w strojach kąpielowych. Według Duńczyków cmentarz jest również miejscem życia i nie kojarzy się go jedynie ze śmiercią.

Zimą, mieszkańcy Kopenhagi spędzają wolny czas w nastrojowych kawiarniach, które oświetla blask świec lub ogień w kominku. Wiosną zaś biesiadują w parkach i na ulicach. Dużą popularnością cieszy się również jedzenie uliczne. W dawnej fabryce papieru – Papirøen mieści się ponad 30 food trucków i stoisk z przysmakami z różnych stron świata. Wegetarianie także mogą znaleźć tam coś dla siebie. Jest to miejsce dobre na każdą kieszeń.

W Kopenhadze znajduje się wiele klubów, w których można spędzić wieczór. Można tam znaleźć dziesiątki barów muzycznych i dyskotek, które w weekendy są otwarte do późnych godzin nocnych. Każdy może wybrać tam coś dla siebie, np. dla fanów jazzu i hip hopu dobrym miejscem będzie Stereo Bar w stylu lat 70-tych. Miłośnicy bluesa i muzyki folkowej mogą miło spędzić czas w Mojo Blues Bar.

Strøget w Kopenhadze ma długość ok 3,2 km. Jest to najstarszy i najdłuższy deptak na świecie. Prowadzi on do Nyhavn. Na Strøget znajduje się wiele ciekawych miejsc, jak np.:
– firmowy sklep Royal Copenhagen, w którym można kupić królewską porcelanę. Marka ta została założona w XVIII wieku przez królową Julianę Marię,
– Illums Bolighus, w którym znajduje się zaprojektowany przez Arnego Jacobsena fotel typu “mrówka”, na którym turyści mogą usiąść. Można tam również zobaczyć wyjątkowe lampy Normann Copenhagen,
– dom towarowy Magasin du Nord, który został wybudowany w 1870 roku. Można tam zobaczyć kolekcje znanych duńskich projektantów,
– galerie handlowe, do których warto zajrzeć, nawet gdy nie planuje się zakupów, gdyż wyglądają one niczym nowoczesne muzea.

Przy stacji Nørreport w Kopenhadze znajdują się eleganckie hale targowe Torvehallerne. Są tam stoiska ze świeżymi warzywami, rybami i owocami morza, a także ze smørrebrød. Znajdują się tam również stoiska z daniami z różnych stron świata.

Christiania – jest to słynne wolne miasto, założone przez Hipisów na początku lat 70-tych. Miał to być obszar, na którym nie ma własności prywatnej, a wszelkie decyzje są podejmowane wspólnie. Zakazane były tam przemoc, kradzież, ciężkie narkotyki, broń oraz wjazd samochodów. Mówi się, że nie sięga tam władza policji, a w sklepach sprzedawane są lekkie narkotyki. Według mieszkańców miasta takie opowieści, to legendy. Można tam zobaczyć ludzi poruszających się christiania bike – rowerami z przybudówką z przodu, które niegdyś podbiły Danię.

Kopenhaga jest miastem wielu narodowości, co najbardziej widać w dzielnicy Norrebro. Niektórzy nazywają ją nową Christianią. Jest tam wielu artystów, pisarzy, którzy pozostają w pokojowych relacjach z mieszkającymi tam muzułmanami. Dzielnica ta jest jednym z ulubionych miejsc miejscowej młodzieży.

Znajduje się tam plac Sankt Hans Torv, na którym mieszczą się dwie kultowe knajpy: Pussy Galore Flying Circus oraz Cafe Sebastopol. Dania jest jedną z ojczyzn piwa, stąd w knajpach tych pija się głównie piwo. Jest ono tutaj znacznie tańsze niż w Szwecji, dlatego w weekendy miejsce to odwiedza wielu Szwedów. Kiedy jest ciepło, właściciele zastawiają cały plac stolikami i parasolami. Na środku placu znajduje się piękna nowoczesna fontanna, przy której można się schłodzić. Jest ona również tłem dla występujących na placu artystów. Na zachód od Sankt Hans Torv znajduje się Assistens Kirkegard-Park, który jest połączeniem parku i cmentarza. Jest tam pochowany m.in. Hans Christian Andersen.

Duńczyków określają trzy najważniejsze cechy: minimalizm, ekologia i szczęście. Potrafią oni bardzo płynnie łączyć tradycję z nowoczesnością. Są mili, jednak trudno pozyskać ich przyjaźń.

Niemal 40% energii elektrycznej produkowanej w Danii pochodzi z farm wiatrowych. W Danii można pić wodę bezpośrednio z kranu, ponieważ jest ona bardzo czysta. Duńska woda z kranu jest jedną z najczystszych wód na świecie.

W duńskich oknach nie ma firan ani zasłon, ponieważ Duńczycy uważają, że nie mają nic do ukrycia. Zasłanianie okien odbierane jest jako próba oddzielenia się od społeczeństwa. Duńczycy nie lubią odgradzać się od innych ludzi, jednak potrzebują sporo czasu, żeby dopuścić kogoś nowego do swojej przestrzeni osobistej.

Duńczyków charakteryzuje bardzo specyficzne poczucie humoru, które sprawia, że nawet w żartach często obrażają się na siebie. Podczas spotkania z nimi lepiej uważać na słowa i nie żartować, ponieważ może to zostać źle odebrane. Duńczycy otwarcie wyrażają swoje zdanie i przejmują się, co ktoś o nich pomyśli.

Nawet jeśli na ulicy jest pusto, nikt nie przejdzie na czerwonym świetle. Podobnie jest w przypadku czekania w kolejce. Jeśli ktoś spróbuje się wepchnąć, natychmiast zostanie ustawiony do pionu.

Duńczycy wyznają zasadę równości społecznej. Nie lubią, kiedy ktoś się wywyższa i przechwala np. pieniędzmi bądź talentem. W Danii nie praktykuje się dawania napiwków, jednak w restauracji można spotkać się z sytuacją, że zostaniemy zapytani, ile doliczyć do rachunku. Jeśli odmówimy, nikt się nie obrazi. Jeśli zaś zdecydujemy się dać napiwek, nie może on przekraczać 10% wartości rachunku, ponieważ zostanie to odebrane jako chwalenie się pieniędzmi.

Rower

Najpopularniejszym środkiem transportu zarówno wśród mieszkańców Danii, jak i turystów, jest rower. Dania posiada około 10 tysięcy km dróg rowerowych, dzięki czemu można dojechać rowerem niemal do każdego miejsca. Na rowerze w Danii jeżdżą prawie wszyscy – uczniowie, studenci, osoby pracujące, a nawet politycy. Turyści także w większości sięgają po rower, by zwiedzić ten piękny kraj. Nawet zimą większość osób przemieszcza się przy pomocy roweru. Kiedy spadnie śnieg, ścieżki rowerowe odśnieżane są w pierwszej kolejności.

Tym, co wyróżnia stolicę Danii od stolic innych krajów, to ponad stuletnia infrastruktura rowerowa. Jest tam ok 400 km tras rowerowych. To sprawia, że jest ona inspiracją dla miast na całym świecie. Ścieżki rowerowe są jednokierunkowe i znajdują się po obu stronach ulicy. Są tam również fragmenty określane jako “zielone trasy”, na których przejeżdża się bez konieczności zatrzymywania na czerwonym świetle. W Kopenhadze działa system rowerów publicznych, który przeznaczony jest dla mieszkańców, ale mogą z niego korzystać również turyści. Posiadanie auta w Danii jest czymś bardzo rzadkim, wręcz luksusowym.

Bornholm

Bornholm określa się jako wyspę rowerzystów. Na prawie każdej szosie widnieją ciemnozielone tablice z napisem “cykelvej”, czyli “ścieżka rowerowa”. Zawierają one również informację o nazwach miejscowości oraz o odległościach. Jedna trzecia tras rowerowych na Bornholmie powstała w miejscu zlikwidowanych torowisk kolejki bornholmskiej. Na tej wyspie rowerów jest więcej niż samochodów. Istnieje tam rowerowa obwodnica wyspy (droga rowerowa nr 10). Południowa trasa rowerowa Bornholmu jest łatwiejsza, a północna trudniejsza, jednak nie na tyle, by ktoś mniej doświadczony nie dał sobie rady.

Bornholm jest wspaniałym miejscem na aktywny odpoczynek dla całej rodziny. Przy każdym punkcie usługowym można znaleźć stojak na rowery. Mieszkańcy nie dbają o zabezpieczenie rowerów przed kradzieżą. Co więcej, na wyspie można znaleźć bezobsługowe sklepy, gdzie przy towarach znajdują się etykietki z ceną, a obok stoi skarbonka, do której wrzuca się pieniądze za zakupione przedmioty. Dania uchodzi za bardzo spokojny i bezpieczny kraj.

Zanim Bornholm stał się atrakcją turystyczną, mieszkańcy utrzymywali się głównie z połowu ryb. Do dziś znajdują się tam wędzarnie śledzi. Można tam skosztować regionalnego przysmaku, jakim jest Sol over Gudhjem – kanapka ze śledziem, jajkiem i kaparami.

Duńczycy uwielbiają wszelką aktywność, szczególnie piłkę ręczną, która jest ich sportem narodowym. Do innych ulubionych aktywności duńczyków należy jazda rowerem, bieganie oraz pływanie. Nauka pływania jest częścią obowiązkowego programu nauczania we wszystkich duńskich szkołach państwowych. Dlatego większość duńczyków potrafi pływać.

Odwiedzając miasta Danii, warto poznawać je także nocą. Wiele z nich ma bardzo ciekawą ofertę rozrywkową, dzięki czemu można zrelaksować się po aktywnym dniu. W duńskich miastach znajdują się liczne klimatyczne knajpki, w których można spędzić czas przy wspaniałej muzyce, smacznym posiłku, w otoczeniu świec.

Na Święta Bożego Narodzenia Duńczycy barwnie zdobią ulice oraz choinki. Na placach organizują liczne jarmarki. Od 1914 roku obowiązuje zasada, że pierwsza oświetlona choinka musi zostać zapalona na Rådhuspladsen w Kopenhadze. Święta Bożego Narodzenia rozpoczynają się w Danii 23 grudnia. Choinki przyozdabiane są miniaturkami duńskich flag.

W okresie wielkanocnym duńczycy wysyłają sobie Gækkebrev – wielkanocny list, który jest wysyłany anonimowo do rodziny lub przyjaciół. Odbiorca musi odgadnąć, kto jest autorem tego listu.

W lutym Duńczycy obchodzą Fastelavn, który jest odpowiednikiem karnawału z tradycją średniowieczną. W ramach tego festiwalu organizowane są bale i parady w przebraniach, a także tradycyjne konkursy i zabawy. Serwowany jest wtedy duński przysmak, którym są słodkie bułeczki z kremem. Dawniej podczas tego święta wieszano na drzewie beczkę, do której chowano czarnego kota. Uderzano kijami w beczkę, aby ją zniszczyć. Osoba, od której uderzenia odpadało dno beczki, wygrywała różne nagrody. W połowie XVIII wieku zaczęły pojawiać się protesty przeciwko maltretowaniu zwierząt i Duńczycy zrezygnowali z tej zabawy.

Duńczycy bardzo hucznie świętują urodziny, zwłaszcza okrągłe. Osoby, które w dniu swoich 25 urodzin pozostają singlami, obsypywane są cynamonem. 25-letnie kobiety singielki otrzymują miano “pieprzowych panien”, mężczyźni zaś – “pieprzowych kawalerów”. Według tradycji osoby te są przywiązywane do latarni i obsypywane dużymi ilościami cynamonu. Jeśli ich stan partnerski nie ulegnie zmianie przez kolejnych 5 lat, na 30 urodziny są obsypywani pieprzem.

Kuchnia duńska

W kuchni duńskiej nowoczesne gotowanie uwzględnia tradycje sprzed wieków. Często smaki tradycyjnej kuchni łączy się z przyprawami kuchni z innych stron świata. Potrawy przygotowywane są z naturalnych składników, jakie są tam dostępne. Jest to kuchnia sezonowa, w której na wiele sposobów przyrządza się ryby takie jak śledzie, dorsze, łososie, makrele, czy pstrągi. Z uwagi na klimat są one w odpowiedni sposób konserwowane, wędzone lub suszone. Można tu spotkać również owoce morza z zimnych mórz jak np. przegrzebki lub homarce.

Dania jest miejscem idealnym dla miłośników wędkowania. Gatunkami ryb, jakie występują najczęściej, są: pstrągi morskie, potokowe oraz tęczowe. W jeziorach można spotkać lepienie, szczupaki, a także okonie. W ujściach rzek i w morzu można spotkać węgorze, flądry i również okonie.

Oprócz ryb, w kuchni duńskiej sięga się również po mięso wieprzowe lub wołowe. Nieodłącznym składnikiem wielu posiłków jest pełnoziarnisty chleb lub pumpernikiel, a także ziemniaki. Podaje się również konserwową kapustę lub ogórki, które często są marynowane na słodko. Tradycyjne duńskie potrawy są dosyć proste. Nic nie może się tam zmarnować, stąd wykorzystuje się do nich wiele składników.

Najbardziej popularnymi przyprawami używanymi w Danii są sól, pieprz, czosnek, gałka muszkatołowa, natka pietruszki, koperek, a także szczypior.

Kuchnia duńska uwzględnia tradycję skandynawską. Słynie z pożywnych dań, które są przygotowywane z lokalnych produktów. Można w niej również zauważyć elementy kuchni kontynentalnej. Ważną rolę w przygotowywaniu posiłków odgrywa ekologia. Duńczycy rzadko jedzą zupy, ponieważ ich przygotowanie zajmuje dużo czasu. Duński obiad zazwyczaj składa się z ryb, ziemniaków oraz warzyw w occie. Duńczycy spożywają również Frokost – jest to posiłek między śniadaniem a lunchem, tzw. podobiadek.

Najpopularniejszymi duńskimi daniami są:

kanapki smørrebrød z chleba razowego z warzywami i różnymi dodatkami, np. śledziem, łososiem, dorszem, anchois, czy kawiorem. Nie są one na tyle sycące, aby się nimi najeść, jednak z piwem smakują obłędnie. W Danii serwuje się również kanapki z marynowaną wieprzowiną, surową wołowiną, duńskim bekonem, pasztetem z wątróbek lub marynowaną na słodko kapustą. Smørrebrød to jedna z najczęściej spożywanych zimnych przekąsek w Danii,
frikadeller – kotlety mielone z mięsa wołowego i wieprzowego,
biksemad – smażone mięso, ziemniaki, cebula, marynowane buraki, a na wierzchu jajko sadzone,
śledzie w śmietanie z koperkiem bądź marynowane w zalewie na słodko. Serwuje się je również na kanapkach razem z cebulą, jajkiem i pomidorem. Zwykle podaje się je jako przekąskę przed daniem głównym,
pieczony schab podawany z ciemnym sosem,
ciasteczka maślane, które można znaleźć w większości duńskich sklepów, ponieważ duńczycy je uwielbiają.

Do posiłków zazwyczaj podaje się piwo bądź sznaps. W okresie bożonarodzeniowym duńczycy piją glögg, czyli grzane wino, które jest bardzo lubiane na terenie całej Skandynawii.

Najbardziej popularnym trunkiem wysokoprocentowym w Danii jest Aquavit. Jest to wódka o wyjątkowym kminkowym aromacie. Dodaje się do niej anyż i kardamon, a także skórkę z cytryny lub plasterek pomarańczy. Polityka alkoholowa Danii jest dosyć liberalna. Duńskie prawo nie zabrania spożywania niskoprocentowego alkoholu w miejscach publicznych.

Tradycja Fredagsslik, czyli piątkowe cukierkowe szaleństwo. W każdy piątek duńskie dzieci kupują landrynki, żelki i drażetki, aby wieczorem zasiąść do programu Disney Sjov.

Od pierwszego króla Wikingów – Haralda Blåtand (Sinozębego) – pochodzi nazwa współczesnej technologii Bluetooth. Tenże król w 970 roku podporządkował sobie Norwegię i przyczynił się do zawarcia rozejmu między Duńczykami a Norwegami – podobnie jak Bluetooth łączy różne technologie, np. telefony, komputery, czy drukarki.

Rodzice, którzy spodziewają się dziecka, wystawiają przed dom drewnianego bociana, który w swoim dziobie trzyma pieluszkę. Kolor pieluszki zależy od płci dziecka. Sąsiedzi wrzucają tam drobne podarunki dla dziecka.