Księgowość w Danii: 11 kluczowych aspektów (przewodnik)

Księgowość w Danii obejmuje wszystkie rodzaje działalności gospodarczej, począwszy od jednoosobowej firmy po wszelkiego rodzaju spółki. Księgowość poszczególnych przedsiębiorstw znacznie różni się od siebie poziomem trudności, dokumentacją, terminami, podatkami oraz przepisami prawnymi. Jeżeli zdecydowałeś się, aby założyć własną firmę w Danii, to warto wcześniej rozważyć możliwości prowadzenia księgowości duńskiego biznesu. Księgowością własnej działalności gospodarczej w Danii możesz zająć się osobiście lub zwrócić się o pomoc do dyplomowanych księgowych, którzy profesjonalnie zajmą się sprawami firmy, przeprowadzą cię m.in. przez ustawy regulujące duńską księgowość, plan duńskich kont, rachunkowość czy sprawozdawczość, jak również wskażą twoje prawa i obowiązki.

Czym zajmuje się duńska księgowość?

Duńska księgowość dotyczy każdego przedsiębiorcy prowadzącego własną działalność w Danii i obejmuje wiele zagadnień, bez których znajomości i dopełnienia można narazić się na bardzo duże kary finansowe. Do najważniejszych spraw dotyczących księgowości w Danii należą:

  1. ustawy dotyczące duńskiej księgowości,
  2. klasyfikacja obowiązków sprawozdawczych,
  3. księgowość duńskich jednoosobowych firm,
  4. księgowość duńskich spółek,
  5. plan duńskich kont księgowych,
  6. audyt w duńskich przedsiębiorstwach,
  7. terminy, dokumentacja, koszty i stawki obowiązujące w poszczególnych rodzajach działalności gospodarczej,
  8. rejestracja własnej działalności gospodarczej na terenie Danii,
  9. podatki, ubezpieczenia, zasiłki,
  10. meldunek i pozwolenia,
  11. rozliczenia i korekty – SKAT,
  12. zasady duńskiej rachunkowości,
  13. obowiązki duńskiego pracodawcy,
  14. Nemkonto, Tastselv, Pension, CPR, A-kasse, karta zdrowotna – DK.

Ustawy regulujące duńską księgowość

Dania to jedno z najbardziej opiekuńczych państw skandynawskich, charakteryzujących się dużą ingerencją w politykę prospołeczną, wolnym i elastycznym rynkiem pracy, dobrą opieką socjalną i wysokimi podatkami.

Przedsiębiorca, który decyduje się prowadzić własny biznes na terenie Danii, powinien wcześniej zapoznać się z ustawami regulującymi duńską księgowość (dot. prowadzenia dokumentacji księgowej i ewidencji gospodarczej).

Poniżej znajdują się akta prawne dotyczące duńskiej księgowości:

  1. Ustawa o rachunkowości z 1998 roku – w której znajdują się informacje mówiące o zasadach rachunkowości, o prowadzeniu księgowej dokumentacji oraz ewidencji gospodarczej. Duńska rachunkowość w dużej mierze opiera się na księgowym planie kont, który dotyczy po pierwsze struktury rachunku zysków i strat (pierwsza grupa kont to przychody ze sprzedaży oraz 6 grup kosztów), po drugie struktury rachunku bilansu (aktywa, zobowiązania, kapitały).
  2. Ustawa z 2001 roku o sprawozdawczości finansowej (DFSA zmieniona w roku 2015) – w której zawarte są informacje mówiące o wszystkich przepisach odnoszących się do przygotowywania sprawozdań finansowych. Ustawa ta mówi o dwóch rodzajach zysków i strat – porównawczy i kalkulacyjny, a wzory rachunku zysków i strat w Danii nie mają szablonów odliczenia zysków netto. Te sprawozdania tyczą się klas, na które zostały podzielone duńskie przedsiębiorstwa:
    • klasa A, w skład której wchodzą duńskie firmy należące do osób fizycznych; przedsiębiorstwa takie nie są zobowiązane do prowadzenia sprawozdań finansowych, a ich rachunkowość opiera się głównie na rozliczeniach podatkowych,
    • klasa B, w skład której wchodzą wszystkie duńskie firmy publiczne, prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowe (w których pracuje nie więcej niż 50 pracowników, a suma aktywów wynosi maksymalnie 36 mln DKK),
    • klasa C, w skład której wchodzą wszystkie duńskie firmy publiczne, prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowe (w których pracuje więcej niż 50 pracowników, a suma aktywów wynosi minimum 36 mln DKK),
    • klasa D, w skład której wchodzą wszystkie duńskie spółki akcyjne. Księgowość takich spółek jest najbardziej skomplikowana, ponieważ zajmuje się opracowaniem bilansów, sprawozdań z funkcjonowania zarządu firmy, rachunków zysków i strat oraz przepływów finansowych, jak również wszelkich zestawień dotyczących zmian we własnym kapitale oraz informacji dopełniających.

Jakie są przydatne ustawy w duńskiej księgowości?

Wszystkie wymogi sprawozdawczości finansowej dotyczące duńskich przedsiębiorstw określone są w rozporządzeniach i dyrektywach Unii Europejskiej, a następnie transponowane do prawa duńskiego, tak jak w przypadku unijnej dyrektywy o rachunkowości z 2015 roku, która została transponowana do duńskiej Ustawy o sprawozdawczości finansowej.

Nadzór nad obszarami duńskiej sprawozdawczości finansowej, nad duńskim audytem oraz standardami duńskiej księgowości zostały powierzone przez duński parlament dwóm instytucjom rządowym:

  1. DFSA, czyli Duńskiemu Urzędowi Nadzoru Finansowego.
  2. DBA, czyli Duńskiemu Urzędowi ds. Biznesu (do 2012 roku Duńska Agencja Handlu i Spółek) działający pod egidą Ministerstwa Gospodarki i Rozwoju i nadzorujący sprawozdawczość finansową niefinansowanych podmiotów gospodarczych. Jednak w praktyce, od 2007 roku, uprawnienia do ustalania standardów duńskiej księgowości zostały przekazane Duńskiemu Komitetowi Standardów Rachunkowości – DASC(należący do FSR, czyli Duńskiego Komitetu Audytorów). DASCnie ma mandatu prawnego, jednak jej zalecenia i instrukcje techniczne stanowią o wysokim poziomie duńskiej rachunkowości; Komitet określa wytyczne dla małych, średnich i dużych duńskich firm (należących do klasy B i C).

Klasyfikacja obowiązków sprawozdawczych

Księgowość duńskich firm w dużej mierze opiera się na sporządzaniu sprawozdań finansowych, których zasady zostały zawarte w Ustawie o sprawozdawczości finansowej ukazującej podział wszystkich duńskich działalności gospodarczych na 4 klasy (A, B, C i D) wg poniższych kryteriów:

  • formy prawnej,
  • wielkości firmy,
  • liczby zatrudnionych pracowników,
  • sumy aktywów,
  • rocznego obrotu netto.

Klasa A – należą do niej wszystkie prywatne, małe i duże firmy w Danii, w których zatrudnionych jest maksymalnie 10 pracowników (na cały etat), suma ich aktywów wynosi do 7 mln duńskich koron, a obrót roczny netto nie przekracza 14 mln koron duńskich. Prawo duńskie nie nakazuje firmom z tej klasy sporządzania sprawozdań finansowych (zależy to od ustalonych paragrafów w umowie firmy), poza sprawozdaniami w celach podatkowych.

Sprawozdanie w przypadku zasad zawartych w statucie przedsiębiorstwa.

Klasa B – należą do niej wszystkie publiczne i prywatne spółki komandytowe, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, fundacje handlowe i inne firmy, które:

  • a) zatrudniają do 10 pracowników (na cały etat), suma ich aktywów wynosi do 2,7 mln koron duńskich, a obrót netto nie przekracza 5,4 mln koron duńskich,
  • b) zatrudniają maksymalnie 50 pracowników (na cały etat), suma ich aktywów wynosi do 44 mln duńskich koron, a wartość obrotu netto nie przekracza 89 mln DKK.

Sprawozdania powyższych duńskich firm powinny zawierać:

  • podsumowanie z działalności zarządu spółki,
  • roczny bilans,
  • rachunek zysków i strat,
  • wykaz zmian we własnym kapitale,
  • dodatkowe informacje.

Duńskie firmy z klasy B mają prawo posłużyć się nadplanowymi dyrektywami, które zostały wydane przez DASC w 2013 roku czy MSSF, a niektóre z zaleceń, odnoszących się do wyceny, ukazywania informacji i ujmowania, są dla spółek z tej klasy opcjonalne, a dla spółek z klasy C konieczne.

Klasa C – ależą do niej wszystkie duże i średnie firmy, publiczne i prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe, fundacje komercyjne i inne firmy, które:

  • a) zatrudniają do 250 pracowników (na cały etat), suma ich aktywów wynosi do 156 mln koron duńskich, a obrót netto nie przekracza 313 mln koron duńskich,
  • b) zatrudniają więcej niż 250 pracowników (na cały etat), suma ich aktywów wynosi więcej niż 156 mln koron duńskich, a obrót netto przekracza 313 mln koron duńskich.

Zawartość sprawozdania firm klasy C w Danii.

Klasa D – należą do niej wszystkie państwowe spółki akcyjne, które mają obowiązek sporządzać skonsolidowane sprawozdania finansowe wg zasad podanych przez MSSF (zobowiązanie przedawnia się 1 maja, po 4 lub 6 latach), oraz spółki giełdowe, które moją obowiązek sporządzać jednostkowe sprawozdania finansowe.

Sprawozdanie takich spółek powinny zawierać:

  • podsumowanie z działalności zarządu spółki,
  • roczny bilans,
  • rachunek zysków i strat,
  • rachunek przepływów finansowych,
  • wykaz zmian we własnym kapitale,
  • dodatkowe informacje.

Księgowość firmy jednoosobowej (ENKELTMANDSVIRKSOMHED)

Księgowość duńskich firm jednoosobowych nie jest skomplikowana, a przedsiębiorstwa te, wg duńskiej Ustawy o sprawozdawczości finansowej, zostały przyporządkowane do klasy A.

Rachunkowość Enkeltmandsvirksomhed bazuje głównie na rozliczeniach podatkowych z duńskim Urzędem Skarbowym (SKAT, www.skat.dk), a 12-miesięczne sprawozdania, zawierające rachunki zysków i strat, bilanse, dodatkowe informacje, przedstawienie reguł rachunkowości i podsumowanie z działalności zarządu, jest nieobowiązkowe.

Księgowość dotycząca takiej duńskiej działalności zajmuje się też sporządzeniem Forretningsplan, czyli dokładnego opisu firmy, którą przedsiębiorca ma zamiar założyć i prowadzić w Danii. Taki plan powinien zawierać wizję i pomysł przedsiębiorcy na własny biznes, jak również zakres działań, obowiązków oraz możliwości finansowych.

Jednoosobową działalność gospodarczą należy zarejestrować w duńskim Erhvervsstyrelsen (przez duńską stronę internetową www.virk.dk), a przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na prowadzenie takiej formy prawnej, powinni posługiwać się osobistym numerem ewidencyjnym CPR. Księgowość jednoosobowej firmy jest dosyć prosta w prowadzeniu; firma nie wymaga zgromadzenia kapitału zakładowego, minimalne koszty jej założenia szacuje się na 10 tys. DKK (5 tys. zł), podatek od tego typu działalności gospodarczej jest deklarowany wyłącznie na jednym zeznaniu podatkowym (przychód opodatkowany jest tylko raz), właściciel firmy ma prawo udzielić pełnomocnictwa innym osobom do działania w imieniu przedsiębiorstwa, którego nie trzeba rejestrować jako płatnika VAT, jeżeli jego roczny dochód nie jest większy niż 50 tys. DKK.

Możliwości opodatkowania firmy jednoosobowej w Danii.

Właścicielom jednoosobowej firmy, którzy odprowadzają podatki i składki, przysługują świadczenia emerytalne i zdrowotne takie same jak osobom zatrudnionym w Danii. Raz na kwartał albo raz na pół roku, za pomocą strony internetowej SKAT (duńskiego Urzędu Skarbowego, przez system LetLøn) trzeba złożyć deklarację podatkową (podatek dochodowy i VAT).  Wpłaty zaliczek na podatek dochodowy dokonywane są 20 marca i 20 listopada.

Księgowość spółek

Dużo bardziej skomplikowana jest księgowość duńskich spółek należących do klasy B, C i D, takich jak:

  1. Spółka jawna (Interessentskab I/S).
  2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Anpartsselskab ApS).
  3. Spółka komandytowa (Kommanditselskab K/S).
  4. Spółka akcyjna (Aktieselskab A/S).
Spółki takie, zgodnie z duńską Ustawą dotyczącej sprawozdawczości finansowej, mają obowiązek sporządzania sprawozdań, które zawierają opis z działalności zarządu, rachunek przepływów finansowych, rachunek zysków i strat, bilans, wykaz zmian w kapitale własnym oraz dodatkowe informacje.

Wszelkie duńskie spółki, których papiery wartościowe stanowią przedmiot obrotu na regulowanym rynku, są zobowiązane do stosowania przyjętych przez Unię Europejską standardów MSSF, w swoich skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych.

Poniżej znajdziesz więcej informacji dotyczących rachunkowości w duńskich spółkach:

  • W przypadku założenia i prowadzenia spółki w Danii obowiązuje podatek od osób prawnych – CIT, który wynosi 22%, ale jeżeli roczne obroty duńskiego przedsiębiorstwa przekroczą 20 tys. DKK, to zostaje ono płatnikiem VAT, który wynosi 25%,
  • Za wszystkie zmiany, które zachodzą w prawie spółek i prawie rachunkowości, jest odpowiedzialny duński Urząd ds. Przedsiębiorstw,
  • Duński Komitet ds. Standardów Rachunkowości (DASC) powołany został przez FSR w celu wydawania nieobowiązkowych technicznych standardów oraz wytycznych dotyczących przygotowywania sprawozdań finansowych (Regnskabsvejledninger) dla podmiotów spoza giełdy. Od 2004 r. główną rolą techniczną DASC jest analizowanie i przygotowywanie uwag do projektów ekspozycji, dokumentów do dyskusji i projektów pism z komentarzami od EFRAG i Rady IASB, dostarczanie informacji technicznych dotyczących bieżących kwestii związanych z rachunkowością oraz prowadzenie działań informacyjnych,
  • Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) to standardy, interpretacje i ramy przyjęte przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB).
  • MSSF są uznawane za oparty na zasadach zbiór standardów, ponieważ ustanawiają one szerokie zasady, jak również dyktują konkretne traktowanie.
  • Zalecenia umożliwiają poszczególnym spółkom optymalną organizację zarządzania zgodnie z zasadą „przestrzegaj lub wyjaśnij”. Niestosowanie się do nich nie jest zatem niezgodne z duchem zaleceń, lecz wynika jedynie z faktu, że spółka wybrała inne podejście.

Podatek dochodowy od osób prawnych

Podatek dochodowy od osób prawnych jest systemem opodatkowania, który przypomina podatek dochodowy od osób fizycznych, jednak jest przeznaczony wyłącznie dla duńskich przedsiębiorstw. Jak sama nazwa wskazuje, polega on na opodatkowaniu zysków generowanych przez spółki. Warto zaznaczyć, że choć spółki są opodatkowane od swoich zysków, to nie oznacza, że właściciele mogą uniknąć obowiązku podatkowego poprzez wypłacenie zysku z firmy. Wręcz przeciwnie, gdy właściciel decyduje się na wypłatę środków dla siebie, podlega on opodatkowaniu na takich samych zasadach, jak w przypadku opodatkowania dochodu z tytułu pracy. W przypadku Danii, stawka podatku od spółek wynosi 22% w 2024 roku, jednakże wartości ta może ulec zmianie w kolejnych latach podatkowych. Dlatego też, przedsiębiorcy muszą być świadomi możliwych fluktuacji w wysokości podatku od spółek w zależności od obowiązujących przepisów podatkowych.

Nie każde przedsiębiorstwo podlega opodatkowaniu podatkiem od spółek. W zasadzie, podatek ten jest nakładany jedynie na spółki kapitałowe (kapitalselskaber), czyli na takie, które przyjmują formę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (anpartsselskaber) lub spółki akcyjnej (aktieselskaber).

W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej (enkeltmandsvirksomhed) lub działalności w formie spółki osobowej (interessentskab), osoba prowadząca tę działalność odpowiada osobiście za zobowiązania firmy. To oznacza, że zyski generowane przez firmę są bezpośrednio przekazywane na konto właściciela i podlegają opodatkowaniu jako dochód osobisty. Ponieważ stawka opodatkowania dochodów osobistych jest zazwyczaj wyższa niż stawka podatku od spółek, istnieje możliwość przystąpienia do tzw. „virksomhedsordningen”. Mechanizm ten pozwala na rozdzielenie finansów osobistych od finansów firmy, co umożliwia firmie płacenie wyłącznie podatku od spółek.

Zasadniczo, istnieje możliwość odliczenia od podatku wszystkich kosztów operacyjnych. Koszty operacyjne, to te wydatki, które zostały poniesione w ciągu roku w celu zapewnienia i utrzymania dochodów przedsiębiorstwa. Bez względu na to, czy jest się samozatrudnionym przedsiębiorcą, czy też pracownikiem na etacie, można skorzystać z ulgi podatkowej w związku z kosztami operacyjnymi. Jednakże, aby móc odliczyć koszty operacyjne od podatku, muszą one być bezpośrednio związane z prowadzoną firmą. Konieczne jest dostarczenie dokumentacji potwierdzającej związek wydatku z działalnością gospodarczą:

– W przypadku kosztów operacyjnych, które można uznać za związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, takich jak na przykład koszty wynajmu biura, konserwacja sprzętu produkcyjnego, wypłata wynagrodzenia itp., wymagania dotyczące dokumentacji są zwykle mniej restrykcyjne.
– Natomiast, w przypadku kosztów o charakterze konsumpcji prywatnej, na przykład prowadzenie biura w prywatnym domu czy też zakup ubioru roboczego, wymagania dotyczące dokumentacji są bardziej rygorystyczne, a dokładne udokumentowanie związku wydatku z źródłem dochodu jest konieczne.

Ważne jest, aby wydatki te miały wyłącznie charakter zawodowy – na przykład, telefon służbowy nie może być używany do celów prywatnych, jeśli jego koszty mają być uznane za odliczalne. W związku z tym, pracownicy zwykle są zobowiązani do podpisania oświadczenia potwierdzającego zrozumienie zasad dotyczących używania urządzeń służbowych oraz przestrzegania ich, zanim zostaną im one udostępnione.

Wydatki, które zazwyczaj podlegają odliczeniu od podatku (pod warunkiem, że są one związane z działalnością gospodarczą):
– sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny,
– literatura fachowa,
– koszty podróży służbowych,
– koszty uczestnictwa w kursach i konferencjach itp.,
– wydatki na reklamę,
– koszty związane z organizacją przyjęć.

Wydatki, które zazwyczaj nie podlegają odliczeniu od podatku (chyba że spełniają one szczególne warunki):
– ubrania robocze,
– prezenty,
– wydatki na opiekę zdrowotną (chyba że dotyczą one leczenia uzależnień),
– wydatki związane z organizacją imprez okolicznościowych.

Niniejsza lista ma charakter poglądowy i ma na celu jedynie zilustrowanie rodzaju wydatków, które mogą być ewentualnie odliczone. Ostateczne decyzje dotyczące możliwości odliczeń zależą od indywidualnych okoliczności oraz specyfiki prowadzonej działalności.

Możliwe jest także uzyskanie ulgi na straty operacyjne. Straty operacyjne to sytuacje, w których wartość aktywów nagle spada lub ulega obniżeniu z powodu zdarzeń, na które pracodawca nie miał wpływu – takich jak pożar, kradzież itp.

Podatek VAT w Danii

Podatek VAT to podatek od wartości dodanej, obowiązujący we wszystkich etapach działalności gospodarczej. W Danii większość przedsiębiorców jest zobowiązana do płacenia VAT, jednak istnieje pewne towary i usługi, które są zwolnione z tego podatku. Firmy zajmujące się handlem tymi produktami lub usługami są zobowiązane do zapłacenia podatku od obrotu, co także ma zastosowanie w niektórych obszarach Unii Europejskiej, gdzie obowiązują odmienne przepisy.

Twoja firma musi odprowadzać podatek VAT (zarejestrować się i składać deklaracje VAT), jeśli spełnia poniższe dwa warunki:
1. Całkowity roczny obrót Twojej firmy przekracza 50 000 koron duńskich.
2. Twoja firma prowadzi sprzedaż towarów lub usług.

Możesz także zdecydować się na rejestrację firmy do podatku VAT, nawet jeśli nie spełnia ona obu powyższych warunków.

W przypadku obowiązku zgłoszenia i opłacenia podatku VAT, należy to czynić terminowo – nawet jeśli firma nie miała żadnych transakcji kupna ani sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym. W takich przypadkach konieczne jest złożenie tzw. „deklaracji zerowej”. Odpowiedzialność za poprawność kwoty podatku VAT spoczywa na osobie składającej deklarację.

W przypadku otrzymania tzw. „wstępnej oceny” kwoty podatku VAT, konieczne jest późniejsze zalogowanie się do systemu TastSelv Erhverv i zastąpienie tymczasowej oceny właściwą kwotą podatku VAT. Wstępna ocena ma miejsce, gdy firma nie składa deklaracji VAT w danym okresie rozliczeniowym, co skutkuje ustaleniem kwoty podatku VAT przez SKAT na podstawie szacunku.

Opóźnione płatności wiążą się z dodatkowym kosztem w postaci 800 koron odsetek za każdy opóźniony okres płatności, dlatego zaleca się unikanie problemów i terminowe regulowanie płatności.

Plan duńskich kont księgowych

W Danii plan kont księgowych to specjalny układ kont, który został przyjęty w danym podmiocie gospodarczym, aby w przejrzysty sposób prowadzić ewidencję gospodarczą firm.

Taki plan pokazuje porządek poszczególnych kont w księdze dzięki szczegółowej liście. Duński plan kont księgowych zawiera układ klas odpowiadający strukturze rachunku zysków i strat oraz bilansu.

Poniżej przestawione zostały najważniejsze grupy kont w planie duńskich kont księgowych odnoszące się do struktury rachunku zysków i strat:

  1. Grupa konta – przychody netto ze sprzedaży towarów – numer konta: 1100 – nazwa konta: sprzedaż towarów.
  2. Grupa konta – koszty produkcji – numer konta: 2100 – nazwa konta: sprzedaż.
  3. Grupa konta – pozostałe koszty zewnętrze:
    • numer konta: 3100, nazwa konta: koszt reklamy,
    • numer konta: 3200, nazwa konta: koszty utrzymania zasobów lokalowych,
    • numer konta: 3300, nazwa konta: niedobór gotówki,
    • numer konta: 3400, nazwa konta: koszty eksportowanego pojazdu,
    • numer konta: 3900, nazwa konta: pozostałe koszty.
  4. Grupa konta – koszty pracodawcy:
    • numer konta: 4100, nazwa konta: wynagrodzenia,
    • numer konta: 4200, nazwa konta: dodatek emerytalny.
  5. Grupa konta – amortyzacja:
    • numer konta: 5100, nazwa konta: amortyzacja środków transportu,
    • numer konta: 5200, nazwa konta: amortyzacja wyposażenia.
  6. Grupa konta – odsetki – numer konta: 6100 – nazwa konta: odsetki (przychody).
  7. Grupa konta – odsetki – numer konta: 7100 – nazwa konta: odsetki (koszty).
  8. Grupa konta – pozycje nadzwyczajne:
    • numer konta: 8100, nazwa konta: zyski nadzwyczajne,
    • numer konta: 8200, nazwa konta: straty nadzwyczajne.
  9. Grupa konta – podatki – numer konta: 9000 – nazwa konta: podatek dochodowy od osób prawnych.

Układ klas kont odnoszący się do bilansu:

  1. Grupa konta – aktywa trwałe:
    • numer konta: 112, nazwa konta: rzeczowe aktywa,
    • numer konta: 11120, nazwa konta: samochody,
    • numer konta: 11121, nazwa konta: odpisy umorzeniowe na samochody,
    • numer konta: 11130, nazwa konta: meble,
    • numer konta: 11131, nazwa konta: odpisy umorzeniowe na meble.
  2. Grupa konta – aktywa obrotowe:
    • numer konta: 121, nazwa konta: zapasy,
    • numer konta: 12110, nazwa konta: skład,
    • numer konta: 122, nazwa konta: należności,
    • numer konta: 12210, nazwa konta: należności od odbiorców,
    • numer konta: 12220, rozliczenia międzyokresowe.
    • numer konta: 123, nazwa konta: środki pieniężne,
    • numer konta: 12310, nazwa konta: kasa,
    • numer konta: 12320, nazwa konta: rachunek bankowy,
    • numer konta: 1230, nazwa konta: rachunek oszczędnościowy.
  3. Grupa konta – kapitały:
    • numer konta: 121, nazwa konta: kapitał zakładowy,
    • numer konta: 134, nazwa konta: kapitał rezerwowy,
    • numer konta: 135, nazwa konta: wynik finansowy.
  4. Grupa konta – zobowiązania:
    • numer konta: 141, nazwa konta: zobowiązania długoterminowe,
    • numer konta: 14110, nazwa konta: kredyty hipoteczne,
    • numer konta: 142, nazwa konta: zobowiązania krótkoterminowe,
    • numer konta: 14210, nazwa konta: kredyt obrotowy,
    • numer konta: 14220, nazwa konta: wierzytelności,
    • numer konta: 14230, nazwa konta: z tytułu dodatku do emerytur,
    • numer konta: 14240, nazwa konta: z tytułu składek na rynek pracy,
    • numer konta: 14250, nazwa konta: z tytułu podatków,
    • numer konta: 14250, nazwa konta: rozliczenia podatku,
    • numer konta: 14290, nazwa konta: inne zobowiązania.

Odpisy:

  • numer konta: 21000, nazwa konta: rachunek zysków i strat,
  • numer konta: 22000, nazwa konta: bilans.

Audyt duńskich firm

Duńska Ustawa o sprawozdawczości finansowej zawiera również informacje dotyczące kontroli sprawozdań finansowych sporządzanych przez duńskie spółki. W Danii sprawozdania są sprawdzane przez zarejestrowanych (bądź autoryzowanych) publicznych audytorów, którzy powinni być niezależni i zewnętrzni.

Wyróżniamy następujące typy audytu:

  1. Audyt finansowy – czyli kompleksowe, przeprowadzone przez biegłego rewidenta, badanie sprawozdania finansowego. Taki rewizja finansowa ma wykazać, czy wszystkie informacje dotyczące finansów i majątku, przestawione przez właściciela danej firmy, są prawdziwe; czy sprawozdania finansowe są zgodne z zasadami duńskiej lub międzynarodowej rachunkowości.
  2. Audyt zgodności – bada, czy systemy i operacje finansowe przeprowadzone przez spółki są zgodne z prawem.
  3. Audyt zarządzania (management audit) – ocenia skuteczność i gospodarność zarządzania finansami przez duńskie firmy.
  4. QA – czyli duński system kontroli jakości m.in. sprawozdań finansowych.
Audyt duńskich firm z klasy A i B jest nieobowiązkowy i zależy od tego, jaki osiągnęły próg ich roczne obroty. Przedsiębiorstwa te mogą skorzystać z wybranego przez siebie rodzaju kontroli i uzgodnić z audytorami, która usługa, spośród dostępnych usług atestacyjnych (pomoc księgowa, kontrola sprawozdań finansowych czy audyt), jest dla ich firmy najkorzystniejsza.

Audyt w firmach klasy B w Danii - opcje.

Poniżej zostały przedstawione ważniejsze informacje dotyczące audytu duńskich firm:

  • audyt wewnętrzny musi być włączony w proces planowania i modyfikacji systemów księgowych duńskich firm,
  • dobra praktyka audytu została określona w Ustawie o audytorze generalnym, która mówi o tym, że komórka audytu wewnętrznego nie powinna być zależna od kierownika jednostki w zakresie planowania swojej działalności, realizacji i organizacji, a audytorzy wewnętrzni powinni mieć dostęp do niezbędnych informacji,
  • duńskie Ministerstwo Finansów ma prawo wskazać, które obszary tematyczne w spółce zostaną dokładnie zbadane,
  • RSB – duński Urząd Nadzoru Finansowego stosuje się do MSRF, czyli do Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej,
  • w 2011 roku, z połączenia 3 duńskich organizacji: FSR (Duńscy Biegli Rewidenci), FRR (Duński Instytut Biegłych Rewidentów Publicznych) i REVIFORA (stowarzyszenie dla młodych księgowych i praktykantów), powstało FSR, czyli duńska profesjonalna organizacja księgowa, która zajmuje się badaniem rachunkowości, kontrolą sprawozdań finansowych, księgowością i podatkami w duńskich firmach.

Duńscy audytorzy, państwowi autoryzowani księgowi (SPA, czyli State Authorized Public Accountant) powoływani na biegłych rewidentów oraz firmy audytorskie są kontrolowane, co 6 lat, przez DSAA, czyli Urząd Nadzoru nad Audytem (ustanowiony przez DBA).

Koszty w duńskiej firmie

Księgowość duńskich firm zajmuje się również kosztami, rozliczeniami, bilansami oraz aktywami.

Duński wzór bilansu przedstawia aktywa podzielone wg zasady rosnącej płynności, czyli od najmniej płynnych (WNiP) do najbardziej płynnych (gotówka), a pasywa zostały pogrupowane na kapitały obce i własne.

Poniżej znajduje się duński wzór bilansu:

  1. Aktywa trwałe:
    • wartości niematerialne:
      • zakończone projekty rozwojowe w tym koncesje, patenty, znaki towarowe oraz podobne prawa, które pochodzą z projektów rozwojowych,
      • nabyte koncesje, patenty, licencje, znaki towarowe oraz podobne prawa,
      • wartość firmy,
      • projekty rozwojowe w toku oraz zaliczki na WNiP;
    • rzeczowe aktywa trwałe:
      • grunty i budynki,
      • urządzenia techniczne i maszyny,
      • inne (sprzęt, wyposażenie),
      • rzeczowe aktywa trwałe w toku i zaliczki na środki trwałe;
    • aktywa finansowe:
      • akcje lub udziały w jednostkach powiązanych,
      • należności od jednostek powiązanych,
      • inwestycje w jednostkach stowarzyszonych,
      • należności od jednostek stowarzyszonych,
      • pozostałe inwestycje,
      • inne należności,
      • akcje,
      • należności od właścicieli i zarządu.
  2. Aktywa obrotowe:
    • zapasy:
      • surowce i materiały eksploatacyjne,
      • produkcja w toku,
      • wyroby gotowe i towary,
      • zaliczki na towary;
    • należności:
      • należności handlowe,
      • umowy na produkcję w toku,
      • należności od jednostek powiązanych,
      • należności od jednostek stowarzyszonych,
      • inne należności,
      • należności od właścicieli i zarządu,
      • rozliczenia;
    • inwestycje:
      • inwestycje w jednostkach powiązanych,
      • akcje,
      • pozostałe inwestycje;
    • gotówka:
      • pasywa,
      • kapitały (wniesiony kapitał, agio, kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny, pozostałe kapitały rezerwowe, zysk/strata),
      • rezerwy (rezerwa z tytułu emerytur i podobnych zobowiązań, rezerwa na podatek doroczny, inne rezerwy);
      • zobowiązania krótko i długoterminowe (zadłużenia hipotecznego, inne zadłużenia poniesione przez emisję obligacji, kredyty, udziały w zyskach instrumentów dłużnych, zaliczki otrzymane od klientów, zobowiązania handlowe, zobowiązania wobec jednostek powiązanych, zobowiązania wobec jednostek stowarzyszonych, podatek dochodowy, inne zobowiązania),
      • rozliczenia międzyokresowe.

Dokumenty w duńskiej działalności gospodarczej

Na stronie internetowej Erhvervsstyrelsen, czyli duńskiego Urzędu ds. Działalności Gospodarczej (www.erhvervsstyrelsen.dk), znajdują się wszelkie zagadnienia dotyczące rejestracji, księgowości i działalności przedsiębiorstw na terenie Danii.

Istotne informacje dotyczące duńskich firm można znaleźć na stronie https://www.virk.dk. Znajdują się tam następujące dane:

  • CVR, czyli numer rejestracyjny firmy,
  • nazwa firmy,
  • adres firmy,
  • data założenia i likwidacji danej firmy,
  • rodzaj działalności gospodarczej,
  • dane właścicieli, wspólników, zarządu,
  • liczba pracowników,
  • dane kontaktowe,
  • informacje o kredytach,
  • informacje dotyczące księgowości, bilansu, sprawozdawczości finansowej oraz dane osób i firmy (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne),
  • sektory i podsektory,
  • powiązane firmy,
  • zasady rachunkowości,
  • dokumenty potrzebne do założenia danej działalności gospodarczej.

Niektóre z duńskich dokumentów to:

  1. Oplysningsskema (dawniej selvangivelse), czyli formularz zeznania podatkowego, który wystawia duński Urząd Skarbowy (SKAT), a następnie wysyła na podany przy rejestracji adres (duński lub polski) oraz na skrzynkę elektroniczną podatnika. Dokument przeznaczony jest między innymi dla osób samozatrudnionych i musi zostać uzupełniony do 1 września kolejnego roku podatkowego. Na podstawie odesłanego formularza urząd przygotuje årsopgørelse.
  2. Årsopgørelsen, czyli dokument, wystawiany i wysyłany 15 marca przez SKAT, zawierający wstępną decyzję podatkową (sumę zwrotu lub dopłaty). W przypadku, gdy część informacji w årsopgørelse jest nieprawidłowa lub podatnikowi przysługują dodatkowe ulgi, dokument może zostać zmieniony elektronicznie przez TastSelvi odesłany urzędowi jako uzupełnione zeznanie roczne, w terminie do 1 maja. W przypadku przedsiębiorców, dokument przygotowany jest później, na podstawie uzupełnionego oplysningsskema. Podatek w wysokości wyliczonej w ostatecznej wersjiårsopgørelsen, należy wpłacić na konto urzędu do 1 lipca. W przypadku podatku powyżej 21.798 DKK, kwota podzielona jest na 3 raty, które należy opłacić w sierpniu, wrześniu i październiku.
  3. Oplysningsseddel, czyli dokument, który podsumowuje zarobki pracownika. Po zakończeniu pracy każdy duński pracodawca ma obowiązek wydać taki dokument swoim pracownikom.
Duńscy pracodawcy mają obowiązek przechowywać dokumentację swoich pracowników (po rozwiązaniu z nimi umowy) przez okres 5 lat.

Duński import vs duński eksport

Dla Danii najistotniejszymi partnerami handlowymi są państwa Unii Europejskiej (przede wszystkim Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania i Holandia; Polska jest na 13 miejscu). Dania eksportuje najwięcej artykułów spożywczych, żywych zwierząt, chemikaliów oraz produktów chemicznych, natomiast importuje najwięcej maszyn, urządzeń, produktów przetworzonych, chemikaliów oraz produktów chemicznych.

Duńska Rada Handlowa (Eksportrådet) jest odpowiedzialna za współpracę pomiędzy Danią, a innymi państwami (w roku 1995 polscy i duńscy inwestorzy powołali Duńsko-Polską Izbę Gospodarczą).

Układ Europejski z 16 grudnia 1991 roku normalizuje wymianę handlową między Unią Europejską a Polską, dzięki temu układowi powstała strefa wolnego handlu w przypadku towarów przemysłowych (od 1999 roku) czyli obowiązują preferencyjne, jednakowe dla wszystkich członków Unii Europejskiej stawki celne wynoszące zazwyczaj 0% (poza artykułami rolnymi, przetworzonymi rolnymi i spożywczymi), aby skorzystać ze stawki preferencyjnej trzeba przedstawić celnikom w Danii EUR1 (świadectwa pochodzenia produktów). Cło oblicza się od celnej wartości towaru, czyli od ceny na fakturze, która została powiększona o koszty ubezpieczenia i transportu.

25-procentowy MOMS, czyli podatek od wartości dodanej (VAT), odnosi się do produktów przemysłowych, rolnych oraz niemalże wszystkich usług.

Zróżnicowana wysokość akcyzy obejmuje następujące towary:

  • lody,
  • kawa,
  • kaset wideo,
  • wyrobów tytoniowych,
  • wyroby spirytusowe,
  • wyroby czekoladowe,
  • żarówki,
  • piwo,
  • wino,
  • herbata,
  • samochody,
  • paliwa,
  • opakowania jednorazowe.

Duński Inspektorat ds. Weterynarii i Żywności (Fødevarestyrelsen) odpowiada za wydawanie pozwoleń i licencji przedsiębiorcom, którzy planują rozpocząć import żywności.

Wszelkie produkty spożywcze muszą zostać oznaczone etykietami z opisanym składem w języku duńskim i spełniać normy, które wyznaczają kryteria używania konserwantów.
Ostrzeżenie powinno znajdować się na wszelkich opakowaniach towarów, które stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia (np. chemia czy leki).

Natomiast Ministerstwo Środowiska (Departament Wyrobów Chemicznych) sprawuje pieczę nad przedsiębiorcami, którzy pragną wprowadzić na duński rynek wszelkiego rodzaju kosmetyki oraz środki czystości i detergenty (Departament musi otrzymać każdego 1 lutego sprawozdanie z działalności takich spółek).

Duńscy właściciele firm, którzy chcą zająć się importem substancji chemicznych lub produktów zawierających niebezpieczne chemiczne substancje powinni sprawdzić, czy dane substancje widnieją na zestawieniu substancji niebezpiecznych EINECS ( Ministerstwo Środowiska musi zostać poinformowane o każdej substancji chemicznej spoza listy). Przed wprowadzeniem substancji chemicznych na rynek w Danii, trzeba je przydzielić do odpowiedniej grupy (do użytku prywatnego lub komercyjnego).

Poniżej znajduje się lista wyrobów przemysłowych, które powinny zostać oznaczone znakiem CE (wg dyrektyw Nowego Podejścia):

  • zabawki,
  • maszyny,
  • urządzenia gazowe,
  • dźwigi,
  • niskonapięciowe wyroby elektryczne,
  • wyroby budowlane,
  • środki ochrony indywidualnej,
  • proste zbiorniki ciśnieniowe,
  • kompatybilność elektromagnetyczna,
  • nieautomatyczne urządzenia wagowe,
  • energetyczna sprawność chłodziarek i zamrażarek,
  • urządzenia diagnostyczne (in vitro),
  • aktywne implanty medyczne,
  • wyposażenia telekomunikacyjnych terminali,
  • rekreacyjne jachty i łodzie,
  • materiały wybuchowe (użytek cywilny),
  • liniowe instalacje do przewożenia ludzi,
  • sprawność energetycznych kotłów wodnych,
  • wyposażenia używane w atmosferach potencjalnego wybuchu.
Prawo o Kontaktach to ustawa, która dotyczy zawierania umów. Zarówno w Polsce, jak i w Danii obowiązuje konwencja ONZ o kontraktach na Międzynarodową Sprzedaż Towarów.

Pozostałe istotne umowy to:

  1. Umowa w sprawie rozwoju współpracy gospodarczej, z maja 1976 roku.
  2. Umowa o współpracy w zakresie energetyki, z 1990 roku.
  3. Umowa o współpracy w dziedzinie ochrony środowiska, z 1990 roku.
  4. Umowa między b. Ministerstwem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa RP a Ministerstwem Środowiska i Energii Królestwa Danii w sprawie pomocy dla sektora energetycznego i środowiska, z 1995 roku.
  5. Umowa między Ministerstwem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej RP a Ministerstwem Żywności, Rolnictwa i Rybołówstwa Królestwa Danii o pomocy technicznej i współpracy, z 25 czerwca 1999 roku.
  6. Umowa między Ministerstwem Gospodarki RP i Ministerstwem Handlu i Przemysłu Królestwa Danii w sprawie rozwijania i umacniania sektora prywatnego w Polsce, z 18 czerwca 1999 roku (przedłużająca Memorandum z 1994 roku do końca 2001 roku).

Obowiązki duńskiego pracodawcy

Duńscy przedsiębiorcy, którzy decydują się na zatrudnienie pracowników, powinni wcześniej zapoznać się z Ustawą o dokumencie zatrudnienia (Ansættelsesbevisloven). Ustawa ta mówi o tym, że osobom zatrudnionym w duńskiej firmie należy się dokument zawierający informacje o najważniejszych warunkach pracy. Duńskich pracowników często chronią tzw. układy zbiorowe, czyli porozumienie w sprawie warunków pracy, które zawierają pracodawcy i pracownicy, za pośrednictwem związków zawodowych lub zrzeszenia pracowników.

Duńscy pracodawcy mają obowiązek przestrzegać duńskiego prawa pracy i duńskich przepisów BHP znajdujących się na stronie Duńskiego Urzędu Inspekcji Pracy (UIP).

Duńscy właściciele firm, którzy zatrudniają pracowników powinni:

  • zapewnić swoim pracownikom sprzęt ochrony osobistej,
  • ubezpieczyć swoich pracowników od wypadków i chorób zawodowych,
  • nie dyskryminować swoich pracowników,
  • zapewnić pracownikom godne wynagrodzenie,
  • zadbać o to, aby pracownicy, wykonując swoją pracę, przestrzegali zasad bezpieczeństwa,
  • zapewnić odpowiednie środowisko pracy,
  • zapobiegać urazom podczas pracy,
  • pouczyć pracowników o zasadach bezpieczeństwa i zasadach higieny pracy,
  • minimum raz w roku organizować pracownikom szkolenie z zakresu BHP,
  • stale współpracować z duńskim BHP.

Pracodawcy z Unii Europejskiej, którzy chcą delegować swoich pracowników do pracy na terenie Królestwa Danii, muszą przestrzegać zasad delegowania pracowników zawartych w poniższych dokumentach:

  • Dyrektywa UE 96/71 z 16 grudnia 1996 roku o oddelegowaniu pracowników do pracy za granicą (Ustawa o środowisku pracy, Ustawa o równości płac, Ustawa zakazująca dyskryminacji na rynku pracy, Ustawa o stosunkach prawnych, Ustawa o równym traktowaniu mężczyzn i kobiet w zakresie zatrudnienia i urlopu rodzicielskiego),
  • duńska Ustawa o delegowaniu pracowników nr 993 (Act Concerning Posting of Workers) z 15 grudnia 1999 roku,
  • polscy pracownicy, którzy zostali delegowani do pracy w Danii, powinni przed wyjazdem dostać druk A-1 (potwierdzający opłacenie składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne oraz określać polskie przepisy tego ubezpieczenia w kraju), który sporządza ZUS w formie zaświadczenia.
Wszystkie duńskie firmy powinny zostać zarejestrowane w Duńskiej Agencji Handlu i Przedsiębiorstw (Danish Commerse and Companies Agency, www.erhvervsstyrelsen.dk), która nadaje przedsiębiorstwom numer Centralnego Rejestru Firm (CVR, www.datacvr.virk.dk), oraz w Rejestrze Usługodawców Zagranicznych – RUT (zgłosić trzeba również wszelkie zmiany dotyczące duńskiej firmy).

Duńska umowa o pracę

W trakcie podpisywania umowy o pracę z nowym pracownikiem można ustalić warunki zatrudnienia zarówno ustnie, jak i na piśmie, podobnie jak w przypadku innych rodzajów umów. Stosunek zatrudnienia faktycznie zaczyna obowiązywać już w momencie, gdy umowa zostaje zawarta, niezależnie od tego, czy została ona formalnie udokumentowana w formie pisemnej.

Niemniej jednak, w większości przypadków, pracownicy mają prawo do otrzymania pisemnej dokumentacji dotyczącej warunków ich zatrudnienia. Obejmuje to wszystkich pracowników, dla których:
– ustalony lub faktyczny czas pracy wynosi więcej niż średnio trzy godziny tygodniowo przez cztery kolejne tygodnie,
– nie została wcześniej ustalona gwarantowana ilość płatnej pracy.

Jako pracodawca, zobowiązany jesteś do opracowania umowy o pracę w taki sposób, aby zawierała wszystkie istotne aspekty zatrudnienia. Oto 15 kluczowych punktów, które należy uwzględnić w umowie. Zapewnienie szczegółowego udokumentowania tych elementów jest fundamentalne dla klarowności i pewności zarówno pracodawcy, jak i pracownika w zakresie zasad zatrudnienia.

Punkty od 1 do 6 oraz od 9 do 11 powinny być udostępnione pracownikowi na piśmie w terminie nieprzekraczającym siedmiu dni kalendarzowych od daty rozpoczęcia pracy przez pracownika. Punkty od 7-8 oraz 12-14 muszą być przekazane na piśmie nie później niż miesiąc od daty zatrudnienia. Jest to istotne, aby zapewnić, że pracownik ma dostęp do pełnej informacji dotyczącej warunków pracy i jego praw po ustalonym okresie próbnym.

1. Nazwa i adres pracodawcy oraz pracownika.
2. Lokalizacja miejsca pracy lub, w przypadku braku stałego miejsca pracy, miejsce, w którym praca jest głównie wykonywana. Dodatkowo, informacja o elastyczności co do miejsca pracy.
3. Opis pracy lub wskazanie tytułu, rangi, stanowiska lub kategorii zawodowej pracownika.
4. Data rozpoczęcia stosunku pracy.
5. Przewidywany czas trwania stosunku pracy, jeśli nie jest to zatrudnienie na czas nieokreślony,.
6. Czas trwania i warunki ewentualnego okresu próbnego.
7. Czas trwania płatnego urlopu.
8. Okres wypowiedzenia dla pracownika i pracodawcy.
9. Wysokość wynagrodzenia
10. Dzienny lub tygodniowy czas pracy oraz ewentualne zasady dotyczące nadgodzin i ich wynagradzania.
11. Kluczowe aspekty dotyczące elastyczności harmonogramu pracy oraz związane z tym implikacje.
12. Prawo do szkolenia, nabywania wiedzy.
13. Wskazanie, jakie umowy zbiorowe lub porozumienia regulują stosunki pracy.
14. Składki na ubezpieczenia społeczne związane ze stosunkiem pracy.

Zgodnie z obowiązującą ustawą dotyczącą świadectw zatrudnienia, określone warunki są wymagane w kontekście każdego zatrudnienia.

Te warunki obejmują:
– określenie długości ewentualnego okresu próbnego, który jest ustalany w ramach początkowego etapu zatrudnienia w celu oceny kompetencji i dopasowania pracownika do stanowiska,
– możliwość jednoczesnego zatrudnienia pracownika u innego pracodawcy, co może wpłynąć na zakres obowiązków i dostępność pracownika,
– praca charakteryzująca się nieregularnym harmonogramem, co może wymagać elastyczności ze strony pracownika w zakresie dostępności i godzin pracy,
– elastyczne zatrudnienie na żądanie, co oznacza, że pracownik jest dostępny do pracy w określonych terminach na wezwanie pracodawcy,
– prawa pracownika po zakończeniu okresu próbnego, takie jak uprawnienia do pełnoprawnego zatrudnienia i świadczeń pracowniczych,
– prawo do edukacji, które obejmuje możliwość szkoleń i rozwoju zawodowego, zgodnie z przepisami prawa UE, krajowym prawem duńskim lub obowiązującymi umowami zbiorowymi.

Szczegółowe informacje na temat konkretnych warunków zawarte są w przepisach ustawy, tj. w §§ 6-11.

Zwalnianie pracowników

W sytuacji planowanego zerwania stosunku pracy z pracownikiem niezbędne jest posiadanie pełnej wiedzy na temat podstawy zatrudnienia, która może obejmować zróżnicowane uregulowania prawne, takie jak przepisy ustawy o pracownikach umysłowych, postanowienia zawarte w układach zbiorowych, czy też indywidualne ustalenia zawarte w umowach o pracę. Kluczowe jest także zrozumienie, czy dany pracownik podlega specjalnym przepisom dotyczącym równouprawnienia oraz zakazu dyskryminacji, co może wymagać dodatkowej uwagi i staranności podczas procedury zwolnienia.

Należy również pamiętać o konieczności zapewnienia pracownikowi odpowiedniego okresu wypowiedzenia, który może być uregulowany przepisami prawa lub być wynikiem przyjętych standardów w danym obszarze działalności gospodarczej. Jest to istotne zarówno z punktu widzenia praw pracownika, jak i prowadzonej działalności, która powinna być zgodna z obowiązującymi normami prawno-społecznymi.

Podczas całego procesu zatrudnienia oraz ewentualnego zwolnienia pracowników, należy kierować się zasadą równości i niedyskryminacji. Ustawy o równouprawnieniu oraz przeciw dyskryminacji stanowią jasne wytyczne, które nakazują traktowanie pracowników bez względu na ich płeć, rasę, religię, orientację seksualną, pochodzenie narodowe czy społeczne, przekonania polityczne, wiek czy niepełnosprawność. Każda forma dyskryminacji, czy to bezpośrednia, czy pośrednia, jest niedopuszczalna i może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla pracodawcy.

Dodatkowo, należy mieć na uwadze ewentualne specjalne uregulowania dotyczące ochrony przed zwolnieniem dla przedstawicieli związków zawodowych, wynikające z układów zbiorowych, oraz dla przedstawicieli bezpieczeństwa i higieny pracy, które mogą być uregulowane przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy. Zapewnienie pełnego przestrzegania wszystkich przepisów prawnych w zakresie zwolnień jest nie tylko kwestią obowiązujących norm prawnych, lecz także etycznym i społecznym obowiązkiem każdego pracodawcy.

W przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony w charakterze funkcjonariusza, na mocy obowiązujących przepisów prawa przysługuje mu określony okres wypowiedzenia, a sam akt wypowiedzenia musi być poparty odpowiednimi uzasadnieniami, które są akceptowane jako rzetelne lub rozsądne. Ustawa regulująca status funkcjonariuszy precyzyjnie określa również długość tego okresu, który nie może w żadnym przypadku przekroczyć 6 miesięcy.

Poniżej przedstawiono obowiązujące okresy wypowiedzenia, zależne od długości zatrudnienia w momencie wypowiedzenia oraz terminu zgłoszenia wypowiedzenia.

Długość zatrudnienia w momencie wypowiedzenia:
– okres próbny trwający 3 miesiące – co najmniej 14 dniowe wypowiedzenie,
– od 3 do 6 miesięcy – 1 miesięczny okres wypowiedzenia,
– Od 6 miesięcy do 3 lat – 3 miesięczny okres wypowiedzenia,
– Od 3 lat do 6 lat – 4 miesięczny okres wypowiedzenia,
– Od 6 lat do 9 lat – 5 miesięczny okres wypowiedzenia.
– Powyżej 9 lat – 6 miesięczny okres wypowiedzenia.

E-fakturowanie

Wystawianie elektronicznych faktur, znane również jako e-fakturowanie, nie sprowadza się jedynie do prostego przesyłania faktur w formie plików PDF za pośrednictwem poczty elektronicznej. Stanowi raczej zaawansowany proces, oparty na automatyzacji, mający na celu efektywne przekazywanie oraz przetwarzanie dokumentów finansowych pomiędzy dostawcami a klientami, wykorzystując strukturalny format elektroniczny. Taki sposób postępowania znacznie ułatwia oraz usprawnia wymianę informacji handlowej.

Warto podkreślić, że w przypadku transakcji zawieranych z instytucjami publicznymi, zgodnie z obowiązującymi przepisami, zastosowanie ma wyłącznie e-faktura. Natomiast w relacjach biznesowych z przedsiębiorstwami prywatnymi, istnieje możliwość wyboru pomiędzy tradycyjną faktoryzacją a elektroniczną.

Należy zauważyć, że instytucje publiczne przyjmują jedynie faktury w formie elektronicznej. Dlatego też, w przypadku wystawiania faktur dla takich podmiotów, na przykład urzędów administracji państwowej, placówek medycznych czy instytucji edukacyjnych, konieczne jest przesłanie dokumentu w odpowiednim formacie. Niedopełnienie tego warunku może skutkować odrzuceniem faktury przez odbiorcę.

Aby skutecznie przesłać e-fakturę, niezbędne jest posiadanie numeru EAN, który stanowi elektroniczną identyfikację klienta instytucji publicznej. Warto również pamiętać, że niektóre instytucje odbierają faktury również za pomocą swojego numeru identyfikacyjnego CVR.

W razie potrzeby uzyskania numerów EAN lub CVR, zaleca się kontakt z odpowiednimi instytucjami, które udzielą niezbędnych informacji oraz wsparcia w procesie e-fakturowania.

Prywatne przedsiębiorstwa mogą korzystać z elektronicznej faktury (e-faktury) z wieloma korzyściami. Technologia e-fakturowania przynosi szereg zalet, które wpływają na efektywność i płynność operacji finansowych. Wśród tych korzyści znajdują się:
1. Szybkość i łatwość: Wykorzystanie e-faktur umożliwia szybsze dostarczanie, przetwarzanie i rozliczanie faktur. Proces jest bardziej zautomatyzowany, co przekłada się na redukcję czasu potrzebnego na ręczne operacje i umożliwia szybsze zarządzanie finansami przedsiębiorstwa.
2. Mniejsza liczba błędów: Eliminacja ręcznego wprowadzania danych prowadzi do poprawy jakości informacji oraz zmniejszenia ryzyka popełnienia błędów, takich jak pomyłki w wpisywaniu danych czy zgubienie faktur. To z kolei wpływa na poprawę wiarygodności procesów księgowych i eliminuje potrzebę korekty błędów.
3. Bezpieczeństwo i pewność: E-faktury przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa procesu fakturacji poprzez redukcję ryzyka utraty lub błędnego dostarczenia dokumentów. Dzięki temu firmy mogą być pewne, że faktury są dostarczane bezpośrednio do odpowiednich odbiorców, co minimalizuje potencjalne ryzyko oszustwa czy nadużyć.

Każde prywatne przedsiębiorstwo może otrzymywać e-faktury, wymaga to jednak posiadania odpowiedniego identyfikatora, takiego jak numer identyfikacji podatkowej (CVR) lub numer rejestracyjny (SE). Możliwe jest także zakupienie numerów EAN, co może być korzystne dla firm posiadających wiele oddziałów lub prowadzących działalność na różnych rynkach.

Warto zauważyć, że podmioty prywatne mają możliwość wyboru w kwestii odbierania e-faktur od swoich dostawców. Decyzja ta może być podejmowana w oparciu o preferencje oraz strategie biznesowe danego przedsiębiorstwa.

Dla dostawców oferujących produkty oznaczone ekologicznymi znakami, e-faktura stanowi również narzędzie promocyjne. Poprzez umieszczenie odpowiednich oznaczeń ekologicznych w e-fakturach, dostawcy mogą podkreślić swoje zaangażowanie w ochronę środowiska i zwiększyć świadomość klientów na temat ekologicznych aspektów swojej oferty. Jest to także sposób na budowanie pozytywnego wizerunku marki i zwiększenie konkurencyjności na rynku.

FAQ

    1. Jakie standardy księgowe obowiązują w Danii

Księgowość w Danii jest uwarunkowana rozporządzeniem UE 1606/2002 w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR), które nakazuje posługiwania się standardami MSSF, przyjętymi przez Unię Europejską, w odniesieniu do skonsolidowanych sprawozdań finansowych spółek europejskich, których papiery wartościowe znajdują się w obrocie na regulowanym rynku papierów wartościowych (od 2005 roku). Rozporządzenie UE w sprawie MSR pozwala członkom Unii Europejskiej zezwalać oraz wymagać używania standardów MSSF przyjętych przez UE w oddzielnych sprawozdaniach finansowych spółek (sprawozdaniach ustawowych) i/lub w sprawozdaniach finansowych spółek, których papiery wartościowe nie są przedmiotem obrotu na regulowanym rynku papierów wartościowych. Na terenie Danii (wg założeń MSR) można opcjonalnie używać standardów MSSF przyjętych przez Unię Europejską w odniesieniu do skonsolidowanych i oddzielnych sprawozdań finansowych duńskich spółek, które nie prowadzą działalności handlowej na rynku regulowanym. Królestwo Danii obejmuje dwa terytoria autonomiczne, Wyspy Owcze i Grenlandię, na których prawo UE nie ma zastosowania.

    1. Co to jest a-kasse?

A-kasse jest to fundusz ubezpieczeniowy na wypadek bezrobocia. Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia jest nieobowiązkowe, ale aby uzyskać zasiłek po stracie pracy, trzeba stać się członkiem a-kasse.

    1. Czy w Danii można się rozliczyć drogą elektroniczną z Urzędem Skarbowym?

W Danii można się rozliczać online za pomocą specjalnego 8-cyfrowego kodu TastSelv (który można zamówić przez stronę www.skat.dk) znajdującego się na Årsopgørelsen lub Forskudsopgørelsen (karta podatkowa).

    1. Co to jest Skat til udbetaling?

Skat til udbetaling – sformułowanie umieszczone na decyzji podatkowej z urzędu, które oznacza kwotę zwrotu podatku.

    1. Co to jest Restskat til betaling?

Restskat til betaling – sformułowanie zawarte w decyzji podatkowej od urzędu, które oznacza dopłatę do SKAT-u.

    1. Co to jest NemKonto?

NemKonto to rachunek bankowy pracownika, na który jest przelewany zwrot podatku ze SKAT-u oraz wypłata za pracę.

    1. Co to jest Feriepenge komu się należy?

Feriepenge to urlopowe świadczenia, do których prawo mają wszystkie osoby legalnie pracujące w Danii. Za każdy przepracowany miesiąc pracownikowi należy się 2,08 dnia urlopu, czyli 25 dni(5 tygodni). O Feriepenge można się starać również do 6 miesięcyod zakończenia pracy na terenie Danii, ale należy się wymeldować Folkeregister (urzędzie gminy) przed wyjazdem z kraju. Feriepenge jest wypłacane do 3 miesięcy na NemKonto za poprzedni rok podatkowy, który trwa od 1 września do 31 sierpnia następnego roku kalendarzowego, i można skorzystać z niego dopiero w kolejnym roku urlopowym od 1 maja do 30 kwietnia.

    1. Co to jest Feriekonto?

Feriekonto – jest to specjalny fundusz, na który duński pracodawca ma obowiązek odprowadzania składek urlopowych swoich pracowników (12% z wynagrodzenia brutto pomniejszone o 8% przeznaczone na cele socjalne).

    1. Jak długo trzeba czekać w Danii na zwrot podatku?

Na zwrot podatku z duńskiego Urzędu Skarbowego trzeba czekać około 6 miesięcy.

    1. Co to jest Årsopgørelsen?

Årsopgørelsen to decyzje podatkowe, znajdujące się na witrynie internetowej duńskiego Urzędu Skarbowego.

    1. Co to jest Personfradrag?

Personfradrag to osobista ulga podatkowa, przysługująca prawnie duńskim rezydentom, którzy przepracowali na terenie Danii 12 miesięcy.

  1. Jakie są duńskie ulgi podatkowe?:
    • ulga na dojazdy z miejsca zakwaterowania i zamieszkania do pracy,
    • ulga na zakwaterowanie,
    • ulga na wyżywienie.
    1. Co to jest pension?

Pension to duńska prywatna emerytura zgromadzona na funduszach emerytalnych prywatnych (PFA Pension, Danica Pension, Industriens Pension, Pensiondanmark).

    1. Co to jest folkepension?

Folkepension to duńska państwowa emerytura, do której ma prawo każdy obywatel Danii po 65 roku życia.

    1. Co to jest ATP?

ATP to programy pracownicze w Danii, które należą do II filaru emerytalnego i podlegają pod nie wszyscy obywatele Danii od 16 roku życia.

    1. Co to jest karta zdrowotna Sundhedskortet?

Jest to karta zdrowotna, tzw. żółta karta, którą założyć musi każdy, kto planuje zostać ponad 3 miesiące w Danii. Karta ubezpieczeniowa jest wydawana wraz z numerem CPR i daje gwarancję darmowej opieki medycznej (poza leczeniem stomatologicznym).